2025 yılı, tarımda planlı üretimin başladığı tarih olarak takvimlere şimdiden işlendi. Bitkisel üretimdeki bu planlamanın yol haritası, ziraî destekleme kararları ile duyurulmuş oldu. Tarımda yeni periyot takviyelerinin, tüm dünyada bilhassa toprak ve iklim kurallarının değiştiği etraf şartlarıyla uyumlu olarak hayata geçirildiği görülüyor. Çiftçinin toprak bakımına itina göstererek sağlayacağı verimli ve kaliteli üretim ile su odaklı bir yapılanmanın teşvik edilmesine yönelik değerli adımlar atılıyor. Tarım ve Orman Bakanlığı merkez ve taşra grupları, mevcut süreci ve modeli anlatmak için vilayet il üreticilerle bir ortaya gelerek ayrıntıları paylaşıyor. Bakanlık tarafından ayrıyeten üreticinin sorularına cevap vermek gayesiyle ‘Sorularla Ziraî Üretim Planlaması ve Yeni Destekleme Modeli’ kitapçığı yayınlandı. Buna nazaran öne çıkan soru ve cevaplarını ele aldık…
– Temel Dayanağın kapsamı nedir? Kimler alabilir?
Temel Dayanak kapsamında mazot maliyetinin %50’si ve gübre maliyetinin %25’i ödenecek. Temel Takviyesi, Çiftçi Kayıt Sistemi’ne (ÇKS) kayıtlı olan, planlama kapsamındaki eserleri (buğday, arpa dane mısır, mercimek, nohut, kuru fasulye, aspir, kanola, kütlü pamuk, soya, yağlık ayçiçeği, patates, kuru soğan ile yem bitkileri) havzasında yetiştiren çiftçiler ile planlama kapsamı dışında kalan öteki eserleri üreten çiftçilerin tamamı alacak.
– Su kısıtı dayanağından kimler yararlanacak?
Bakanlığımız tarafından yer altı sularının ziraî kullanım açısından yetersiz olduğu belirlenen 11 ilin 52 ilçesinde sulu tarım arazilerinde arpa, buğday, yağlık ayçiçeği, aspir, fiğ, mercimek, nohut ve yem bezelyesi üreten çiftçilere Temel ve Planlı Üretim Takviyelerine ek su kısıtı dayanağı ödenecek. Böylelikle mazot ve gübre maliyetinin tamamı karşılanmış olacak.
– Fark ödemesi dayanakları kaldırıldı mı?
Fark ödemesi takviyesine devam edilecek. Fark ödemesi kapsamına alınacak eserlerin ve ödeme ölçüsünün her yıl belirlenmesi süreci Tarım ve Orman Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından tıpkı halde devam ettirilecek.
– Planlama kapsamında olmayan eserler için hangi takviyeler ödenecek?
Planlama kapsamı dışındaki başka eserleri üreten ve ÇKS’ye kayıtlı tüm çiftçilere Temel Takviye ödenecek. Temel Takviye kapsamında mazot maliyetinin %50’si ve gübre maliyetinin %25’i karşılanacak. Ayrıyeten Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğünce her üretim yılı başlamadan evvel belirlenecek eserlere Üretimi Geliştirme Takviyesi de verilecek.
– Destekleme ödemeleri ne vakit ve nasıl yapılacak?
2025 üretim yılı destekleme ödemeleri saha denetimleri ve mali süreç tahlillerinin akabinde 2026 yılı içinde nakdî olarak yapılacak. Temel Takviye, 2026 yılının birinci çeyreğinde, Planlı Üretim Takviyesi tıpkı yılın ikinci çeyreğinde, Üretimi Geliştirme Takviyeleri ise 2026 yılının birinci dokuz ayı içinde ödenmiş olacak.
– Bayan ve genç yetiştiricilere ek takviye kaideleri nelerdir?
Hayvansal üretimde aile birliğinin güçlendirilmesi, emeğin ana kahramanı bayanlarımızın işletmelerin idaresinde daha faal rol almalarını teşvik etmek ve gençleri de kırsalda üretime katkı sunmaları için cesaretlendirmek hedefiyle ek dayanaklar verildi. TÜRKVET’e işletme kaydı olan, yaş sonu olmaksızın tüm bayan yetiştiriciler ile yıl sonu prestijiyle 41 yaşından gün almamış erkek yetiştiriciler bu dayanaklardan yararlanabilir.