Dünya Sıhhat Örgütü’nün (DSÖ) data tabanından cüzzam hastalığına ait bilgilere nazaran, “Mycobacterium leprae” isimli bakterinin 1873’te Gerhard Armauer Hansen tarafından tespit edilmesiyle “Hansen hastalığı” diye de isimlendirilen cüzzam, temel olarak cildi, periferik sonları, üst teneffüs yolunun mukozal yüzeylerini ve gözleri etkileyen kronik bulaşıcı bir hastalık olarak biliniyor.
Bebeklikten yaşlılığa kadar insan ömrünün her evresinde ortaya çıktığı kaydedilen ve dünyada her gün yaklaşık 600 kişinin yakalandığı cüzzam hastalığı, tedavi edilebildiği üzere, erken evrelerdeki tedavi de sakatlığı önleyebiliyor.
Cüzzamın, tedavi edilmeyen olaylarla yakın ve sık temas sırasında burun ile ağızdan çıkan damlacıklar vasıtasıyla yayıldığı ve semptomlarının ise uzun yıllar sonra ortaya çıkabileceği belirtiliyor.
Hastalık, müdahale edilmemesi halinde cilt, sonlar, uzuvlar ve gözlerde ilerleyici ve kalıcı hasara neden olabiliyor.
Kuluçka mühleti yaklaşık 5 yıl olan hastalığa çoklu ilaç tedavisi (MDT) ile müdahale ediliyor.
DSÖ datalarına nazaran, 2020’de 128 bin 375 yeni hadisenin görüldüğü hastalık, 2021’de yaklaşık yüzde 10 artarak 2021’de dünya genelinde 140 bin 500’den fazla bireye bulaştı.
YENİ OLAYLAR ÜÇ ÜLKEDE YOĞUNLAŞIYOR
1981’den bu yana en az 16 milyon cüzzamlıya Nippon Vakfı ve 2000’den itibaren DSÖ aracılığıyla çoklu ilaç tedavisinin uygulandığı fakat az gelişmiş ülke ve bölgelerdeki yoksullukla hayat kaidelerinin tartısı, sıhhat hizmetlerine erişimin kısıtlı olması, yetersiz beslenme, göç üzere nedenlerle hastalığın hala yaygın durumda olduğu tabir ediliyor.
Dünyada cüzzam hastalığı, çoğunlukla az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin bulunduğu Güneydoğu Asya, Afrika ve Batı Pasifik bölgesinde görülürken 2021’de yeni hadiselerin yaklaşık dörtte üçü Brezilya, Hindistan ve Endonezya’da tespit edildi.
Brezilya, Endonezya, Bangladeş ve Etiyopya, en fazla hastalığın görüldüğü ülkelerin ortasında yer alırken 75 bin 394 ile yeni hadiselerin yarısından fazlası Hindistan’da bulunuyor.
EN AZ AVRUPA KITASINDA GÖRÜLDÜ
Türkiye Sağlık Bakanlığı ise 2021’de 3 yeni hadisenin tespit edildiğini ve Türkiye’de 485 cüzzam hastasının bulunduğunu açıkladı.
Cüzzamdan etkilenenler çoklukla ayrımcılığa ve damgalanmaya maruz kalıyor. Bu durumun, siyasi ve toplumsal hak ihlallerinin yanı sıra teşhis konulması, bakım ve tedavi sonuçları üzerinde olumsuz tesirleri bulunuyor. (AA)